پمپ آب چیست؟
پمپ آب چیست؟
تلمبه یا پمپ آب وسیله ای است مکانیکی برای جابجایی و انتقال انواع مایعات که با افزایش فشار، باعث جابجایی مایعات به ارتفاع بالاتر (با افزایش هد) یا حتی پایین تر (حوضچه و یا مخزن) می شود. پمپ ها در صنایع مختلف کاربردهای مختلف و فراوانی دارند. پمپ ها از منابع انرژی مختلفی استفاده می کنند که شامل پمپ ها با کارکرد دستی، برقی، موتورهای درون سوز و نیروی باد می شود پمپ ها دارای اندازه های مختلفی هستند که از سایز میکروسکوپی برای کارهای پزشکی تا پمپ های بزرگ صنعتی را شامل می شود.
به عبارتی دیگر، پمپ انرژی مکانیکی را از یک منبع خارجی مانند موتور گرفته و به سیال مایعی که در حال عبور از آن است منتقل می کند. در نتیجه انرژی سیال پس از خارج شدن از پمپ افزایش می یابد. از پمپ ها برای انتقال و یا جابجایی سیال از یک نقطه به نقطه دیگر در یک سیستم لوله کشی و یا هیدرولیک استفاده می شود پمپ ها دارای انواع مختلفی هستند که هر کدام کاربرد خاصی دارند.
واحد های اندازه گیری در پمپ
یک سری از واژه های فنی و کلیدی را که در صنعت تولید پمپ کاربرد اساسی دارند، به همراه معانی آنها مورد بررسی قرار خواهیم داد. تمامی اندازه ها و واحدهای اندازه گیری به شکل فنی بیان شده اند.
دبی (آبدهی)
میزان عبور سیال از یک مقطع در واحد زمان تعریفی از دبی می باشد و معمولا آن را با Q نمایش می دهند. اندازه گیری دبی به صورت عمده و بر اساس دو دسته واحد اندازه گیری صورت می پذیرد:
واحدهای جرمی: میزان عبور توده جرمی سیال در کسر مشخصی از زمان محاسبه می گردد، مانند Kg/h
واحدهای حجمی: میزان عبور توده حجمی از سیال در واحد زمان محاسبه می شود، مانند lit/min (لیتر در دقیقه) و m3/s (متر مکعب در ثانیه)
به عبارت دیگر به مقدار سیال یا مایعی که در واحد مشخصی از زمان از نقطه ای خاص مانند خروجی پمپ و یا سطح مقطع لوله عبور کرده و خارج می شود، دبی گفته می شود که می تواند بر حسب لیتر بر دقیقه، لیتر بر ثانیه و یا متر مکعب در هر ساعت محاسبه شود. قابل ذکر است که بین مقدار سیال عبوری از لوله و مقدار الکتریسیته عبوری از یک سیم تناسب مشابهی وجود دارد بدین ترتیب که مقدار هد هیدرولیکی برابر با مقدار ولتاژ و انرژی پتانسیل الکتریکی بوده و مقدار جریان هیدرولیکی نیز برابر با مقدار آمپر و جریان الکتریکی می باشد. همانطور که هر چه سیم انتقال جریان الکتریسیته نازک تر باشد، مقدار جریان عبوری از سیم کاهش می یابد با کاهش قطر و سطح مقطع لوله انتقال آب، مقدار دبی نیز کاهش می یابد. همانطور که جهت انتقال جریان الکتریسیته به کابل برق از طریق سیم نیاز به اختلاف ولتاژ داریم، برای انتقال سیال در لوله نیز باید هد خاصی را تعریف کرد. تعیین مقدار هد یکسان در دو طرف یک لوله افقی باعث می شود سیال درون لوله هیچ گونه جریانی نداشته باشد به این علت که همانطور که کابل برق در برابر عبور جریان الکتریسیته از خود مقاومت نشان می دهد.
هد (ارتفاع) یا فشار پمپ
یعنی یک پمپ تا چه ارتفاعی (در شرایط استاندارد) می تواند سیال را تحت فشار بالا ببرد. برای پمپ های آب سانتریفیوژ، هد یا فشار آب بر حسب متر (m) و یا فوت (ft) بیان می شود و برای پمپ های روتاری و جابجایی مثبت فشار پمپ بر حسب بار bar و PSI و کیلو پاسکال (kpa) بیان می شود. به عبارت دیگر Head به معنای ارتفاع بوده و به اختلاف سطح اشاره دارد. برای مثال پمپی با مقدار دبی برابر Q در هر ثانیه و با ارتفاع 30 متر قادر است مقدار Q لیتر از سیال را در هر ثانیه به ارتفاع 30 متر پمپاژ کند. مقدار ارتفاع پمپاژ هر پمپ بر اساس قطر پروانه و سرعت گردش موتور پمپ محاسبه می شود و نوع سیال پمپاژ شونده حائز اهمیت نمی باشد. به عبارت دیگر در مثال فوق پمپ قادر است مقدار Q لیتر از سیال پمپاژ شونده اعم از آب صاف، نفت و یا جیوه و غیره را به ارتفاع 30 لیتر در هر ثانیه پمپاژ کند و تفاوت تنها در مقدار توان مصرفی پمپ جهت پمپاژ سیالات متفاوت می باشد.
توان مصرفی
به توان وارد شده به پمپ توسط موتور و انتقال آن به سیال، توان مصرفی پمپ گفته می شود. به واسطه عواملی همچون اصطکاک سیال با لوله ها و یا افت های هیدرولیکی طبیعی در خود دستگاه، همواره توان خروجی پمپ کمتر از توان مصرفی آن بوده که عمدتاً کمتر از عدد یک و بصورت درصد محاسبه می شود که به این درصد راندمان پمپ گفته می شود.
توان خروجی
به مقدار توان (انرژی) وارد شده به سیال توسط پمپ، توان خروجی پمپ گفته می شود که به سه عامل دبی، ارتفاع و وزن سیال بستگی دارد.
برای مثال توان خروجی پمپ مورد استفاده جهت پمپاژ بنزین بسیار پایین تر از توان خروجی پمپی است که جهت پمپاژ اسید سولفوریک مورد استفاده قرار می گیرد زیرا وزن هر دو سیال متفاوت می باشند. تمامی پمپ ها با کمک الکتروموتور و یا موتورهایی که در داخل خود دستگاه نصب شده اند، قادر به پمپ سیالات می باشند. قدرت (توان) مورد نیاز پمپ جهت کارکرد و پمپاژ سیالات را توان مصرفی می گویند.
راندمان
با تقسیم توان خروجی پمپ بر توان مصرفی، راندمان پمپ به دست می آید. برای مثال پمپی که دارای راندمان 75 درصدی است، یعنی تنها پمپ درصد از توان مصرفی را برگردانده و 25 درصد آن در اثر اصطکاک سیال با لوله ها و سایر وسایل و یا حرارت داخل لوله و دستگاه هدر می رود. در نتیجه هر چه راندمان پمپ بیشتر باشد، مقدار درصد هدر رفت توان مصرفی کمتر است. بنابراین هزینه مصرف انرژی آن کمتر می باشد.
اگر توان خروجی دو پمپ برابر با 1 HP بوده در حالی که راندمان پمپ اول 50 و دیگری 60 درصد باشد، نتیجه می گیریم که مقدار توان مصرفی مورد نیاز جهت تأمین توان خروجی 1 HP برای پمپ اول 2 HP و برای پمپ دوم تنها 1.67 HP می باشد.
پس در نتیجه مهمترین پارامتر جهت تعیین کیفیت دستگاه و مقدار صرفه جویی در مصرف انرژی، پرامتر راندمان است.
پمپ سیرکولاتور:
پمپ سیرکولاتور (Circulator Pump)، پمپی است که از آن برای به گردش در آوردن یک سیال درون یک سیکل بسته استفاده میشود. این پمپ زیرمجموعهی پمپهای سانتریفیوژ است که سیالات را تا دمای ۱۰۰ الی ۱۳۰ درجه سانتیگراد پمپاژ میکند. این الکترو پمپها اغلب برای تأمین آب داغ در سیستمهای گرمایش مرکزی و منطقهای، و گردش آب داغ در سیستمهای آب گرم خانگی مثل مدار آب گرم شوفاژ، و یا برای سیرکوله آب، مورد استفاده قرار میگیرند. گفتنی است که از هر نوع پمپ سیرکولاتور، بسته به جنس بدنه و پروانه، برای مصارف و کاربریهای مشخصی استفاده میشود. پمپهای سیرکولاتور بسیار کمصدا کار میکنند و دور موتور آنها چیزی بین ۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ دور است. پمپ سیرکولاتور مکش منفی نداشته، مصرف انرژیاش بهینه است، و در ردهبندی مصرف در ردههای A و B قرار میگیرد. پمپهای سیرکوله نصب آسان و هزینههای نگهداری پایینی دارند و تنوع مدل و سایز در آنها بسیار بالا است. پمپ سیرکولاتور را به نامهای پمپ آب در گردش، پمپ آب گرم، پمپ خطی و پمپ سیرکوله هم میشناسند.
انواع پمپ سیرکولاتور:
- پمپ آب گرم: در مواقعی که برای تأمین آب گرم مصرفی، از مبدل حرارتی و یا از منبع کوئلی آب گرم ایستاده استفاده شود، باید از یک پمپ آب گرم برای سیرکولاسیون آب گرم شوفاژ استفاده کرد.
- پمپ برگشت آب گرم مصرفی: این پمپ با به گردش در آوردن آب گرم در داخل لولهها و مخزن آب گرم، کمک میکند که همیشه آب گرم در نزدیکترین نقطه در دسترس باشد.
- پمپ گردش آب شوفاژ: از این پمپها زمانی استفاده میشود که به گردش آب گرم در سیستم گرمایش مرکزی و منطقهای و یا به گردش آب در سیستم آب گرم خانگی نیاز داشته باشیم.
پمپهای سیرکولاتور بسته به نوع و جنسشان کاربردهای متفاوتی دارند. بهعنوان مثال میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
سیرکوله کردن آب گرم و آب سرد در دماهای ۱۰- تا ۱۳۰ درجه سانتیگراد بهوسیله پمپ سیرکوله انجام میشود.
- برای سیرکوله کردن آب گرم و آب سرد در سیستم تهویه هوا، رادیاتورها، سیستم گرمایش از کف و همینطور سیستم گرم کردن آب هم از پمپ سیرکولاتور استفاده میشود.
- از پمپهای سیرکولاتور خطی با بدنه و پروانه از جنس استیل، جهت جابهجایی انواع سیالهای شیمیایی، صنعتی و سیستمهای شستشو در صنعت استفاده میشود.
- از پمپ سیرکوله برای سیرکوله کردن آب داغ، برای سیستمهای تأسیساتی و تهویه مطبوع استفاده میشود.
- کاربری پمپهای سیرکولاتور مختلف را میتوان در سیستمهای شستشوی صنعتی، سیستمهای گرمایشی خانگی، سیستمهای سرمایشی خانگی، سیستمهای گرمایشی صنعتی و سرمایشی صنعتی هم یافت.
- پمپ سیرکولاتور از پرمصرفترین و محبوبترین پمپها در صنعت تأسیسات هستند.
- پمپ آب در گردش، وظیفه گردش آب تا دمای ۱۴۰ درجه سانتیگراد را در سیستمهای گرمایش و حرارت مرکزی، بر عهده دارد.
- انتقال آب از سیستم گرمایش مرکزی و تهویه هوا در موارد کاربری اداری، تجاری و صنعتی هم با کمک پمپ سیرکولاتور انجام میگیرد.
- از این پمپها در استخرها، پکیج و شوفاژها هم استفاده میشود.
پمپ آب خانگی:
پمپ آب خانگی دستگاهی است که فشار آب مصرفی مسکونی و خانگی را تقویت میکند. صرف نظر از تعداد شیر آب، دوش، اتصالات آبی، تعداد طبقات و واحدهای مسکونی در ساختمان، الکتروپمپ یا پمپ آب خانگی فشار آب قوی مستمری در اختیار مصرف کننده میگذارد. ساختمانهای چند طبقه که فشار آب برای طبقات بالاتر کم است میتوانند با نصب دستگاه پمپ آب خانگی از فشار آب قوی برخوردار شوند. ظرفیت و اندازه پمپ آب خانگی باید متناسب با میزان نیاز مصرف کننده و میزان آب مصرفی انتخاب شود. جنس بدنه دستگاه پمپ آب خانگی را از استیل ضدزنگ، چدن یا برنز میسازند و پروانه پمپ آب نیز از جنس برنج است.
انواع پمپ آب خانگی
پمپ آب خانگی نیم اسب بخار: پمپ آب خانگی نیم اسب بیشتر مناسب استفاده در ساختمانهای تک طبقه است که حداکثر متراژ ۱۵۰ متری داشته باشند.
پمپ آب خانگی یک اسب بخار :
پمپ آب خانگی یک اسب جتی: پمپ آب خانگی یک اسب جتی مناسب استفاده در ساختمانهای چهار طبقه هشت واحدی با حداکثر متراژ ۶۸ متر است.
پمپ آب خانگی یک اسب بشقابی: پمپ آب خانگی یک اسب بشقابی برای ساختمانهای سهطبقه شش واحدی با حداکثر متراژ ۷۵ متر برای هر واحد قابلمصرف است.
پمپ آب خانگی یک اسب دو پروانهای: پمپ آب خانگی یک اسب دو پروانه را میتوان در ساختمانهای چهار طبقه هشت واحدی با حداکثر متراژ ۷۵ متر برای هر واحد نصب کرد.
پمپ آب خانگی یک و نیم اسب بخار: پمپ آب خانگی یک و نیم اسب دو پروانه مناسب ساختمانهای پنج طبقه ده واحدی با حداکثر متراژ ۱۰۰ متر است.
پمپ آب خانگی دو اسب بخار: پمپ آب خانگی دو اسب را میتوان در ساختمانهای پنج طبقه ۱۴ واحدی با حداکثر متراژ ۱۰۰ متر نصب کرد.
پمپ آب استخری:
پمپ استخر، مهمترین بخش سیستم تصفیه استخر است و اگر نباشد پمپاژ آب به فیلتر صورت نخواهد گرفت؛ در نتیجه سیرکولاسیونی در کار نخواهد بود و آب استخر تصفیه نمی شود. وجود سیستم تصفیه به همراه یک پمپ استخر جزو لاینفک تمامی استخرها است. هر سیستم سیرکولاسیون استخری باید حداقل دارای فیلتر و پمپ باشد. پمپ با مکش آب از طریق اسکیمرهای استخر یا سرریز آب از حفره های دور استخر، آب را مکش می کند. پمپ استخر باید در مدت زمان مشخصی تمامی آب استخر را تعویض کرده و آن را به فیلتر برساند و بعد از تصفیه، مجددا به استخر باز گرداند. وظیفه فیلتر استخر، تمیز کردن آب از اجسام ریز و برخی آلایندگی ها است. در نهایت، آب بعد از گذر از سایر بخش های سیستم تصفیه همچون کلرزن نمکی و دستگاه UV به وسیله جت ها به استخر بر می گردد.
تفاوت پمپ استخری با سایر پمپهای سانتریفیوژ
پمپ استخری استرینر یکپارچهای را داراست : همه پمپهای استخری استرینر یکپارچهای را به همراه خود دارند که این ویژگی باعث میشود پمپ به آببندی کمتری نیاز داشته و جنس بدنه استرینر با پمپ هماهنگی داشته باشد. این را به یاد داشته باشید که اکثر پمپ های موجود در بازار دارای جنس بدنه آلیاژی هستند و برای استخر مناسب نیستند و همچنین آنها ویژگیهای پمپ استاندارد را به همراه ندارند.
پمپ استخری در برابر خوردگی مقاوم است : ذراتی که در آب هستند ممکن است شامل اسید، باز، کلر و مانند اینها باشد که این باعث خوردگی بدنه پمپ میشود. اما پمپ استخری برعکس پمپهای معمولی چون بدنه پلیمری دارند در برابر این آسیبها مقاوم است. در حالی که پمپهای معمولی به دلیلی داشتن بدنهای از جنس چدن، به محض قرار گیری در آبهایی که PH آنها بالا یا پایین است خورده میشوند.
متفاوت بودن هد و دبی پمپ استخری : پمپ استخری چون دارای هد و دبی مناسبی هستند میتوانند با سایر دستگاههای تصفیه مانند فیلتر تصفیه به خوبی هماهنگی داشته و با سرعت بالایی کار کنند؛ در حالی که با استفاده از پمپهای معمولی سایر تجهیزات مانند فیلتر شنی، کلرزن ها و … نمیتوانند به خوبی و درست کار کنند.
کفکش و لجنکش :
اساس کار این پمپها به این صورت است که، یک موتور الکتریکی، پمپ را به حرکت در میآورد و انرژی جنبشی سیال را افزایش میدهد. کفکشها شامل یک پمپ گریز از مرکز به همراه شفت عمودی میباشد که فشار سیال خروجی به چرخش پروانهها وابسته است. در پمپهای آب کفکش موتور به پروانهای که داخل یک محفظه قرار دارد، متصل است و با ورود مایعات به داخل پمپ، پروانهها شروع به چرخش کرده و ماده سیال را حرکت میدهند و باعث تخلیه آن میشوند.
کاربرد پمپ لجن کش
پمپاژ آب های صاف و گل آلود
تخلیه لجن های مخلوط با آب
تخلیه پساب های باران
تخلیه مایع های دارای هوا و گاز
پمپاژ فاضلاب های فعال
صنایع چرم سازی
صنایع کاغذ و چوب
صنایع ساختمانی
انتقال آب یا سیالات در صنایع غذایی
فواره های حوض
لجن کشی فاضلاب هایی با الیاف بلند
صنایع کشاورزی و مزارع پرورش ماهی
آبیاری باغ ها و گلخانه ها
لجن کشی استخر ها، چاه ها و مخازن
شما می توانید پمپ دلخواه خود را از فروشگاه اینترنتی خاجی کالا تهیه نمایید.
خاجی کالا بزرگترین هایپر ساختمانی در ایران می باشد.